Het overgrote deel van alle fietsframes wordt in Azië geproduceerd. Er zijn ook enkele bekende fabrikanten in Europa. Opvallend veel daarvan bevinden zich in Duitsland. Maar ook als een merk in een Europees land gevestigd is, is het vaak niet zo eenvoudig om te achterhalen of de productie daadwerkelijk in Europa plaatsvindt. In ons FIETSPROJECT: EUROPA we kozen voor een MTB frame van Alutech en Eigenaar Jügern Schlender kon tijdens het lassen over zijn schouder meekijken – Gegarandeerd regionaal! Met onze kant-en-klare Europa-Bike we hebben het project afgerond, maar niet de zoektocht naar mountainbikefabrikanten uit Europa. De huidige lijst van Europese framefabrikanten bevat dan ook enkele spannende achterblijvers.
Steeds meer mountainbikeframes uit Europa
Nieuw in de lijst is onder andere: Norwid. In Sleeswijk-Holstein lassen de Northern Lights niet alleen individueel grind, maar ook MTB-frames van staal. In Hessen, meer bepaald in Offenbach am Main, Agresti Ook op maat gemaakte stalen kamers – op aanvraag ook titanium frames. Het kleine label Linnengoed is gevestigd in Bayreuth en produceert geen mountainbikeframes in Düsseldorf, maar een klein assortiment gravelbikeframes van staal. Lassen in Dresden Zuur De stalen frames van hun Homebrew-serie direct ter plaatse. Na de overname door Pierer Industrie AG, Liteville nieuwe wegen. Het carbon frame van de strikt gelimiteerde nieuwe Liteville 301CL MK1 is gemaakt in Portugal.
Het jonge merk is gevestigd in Regensburg Xpri, die volledig inzet op de slopestyle scene. Hun crossmotor frames zijn gemaakt in Travnik, Bosnië-Herzegovina. Het Duitse bedrijf Radoxx produceert geen complete frames, maar wel frameonderdelen, zoals rockers, adapters en andere aluminium gefreesde onderdelen, in eigen land. Een populair fotoobject van de fietsgemeenschap is de CDuro van Compotech, waar artistiek directeur meesterbrein Kornelius Kapfinger zijn prototypes test. De Tsjechen verkopen hun eigenzinnige single-joint carbon frame echter ook aan gewone stervelingen.
Fietsframes uit Europa, niet alleen uit de EU
Om de uitdaging nog spannender te maken, hebben we ons voor het BIKE PROJECT BEPERKT TOT HET VOLGENDE: EUROPA Fabrikanten die hun producten vervaardigen in lidstaten van de Europese Unie. Natuurlijk zijn er ook tal van framebouwers die hun sieraden bijvoorbeeld in Groot-Brittannië of Zwitserland bouwen. Geografisch gezien maken deze landen natuurlijk ook deel uit van Europa en we hebben ze opgenomen in onze bijgewerkte lijst. Op de Britse eilanden houden motorrijders ervan om titanium en stalen frames te lassen. Bijvoorbeeld de frames van Stevig en Ra Fietsen “zeer Brits”. Spreeuw gaat een tussenweg, llast stalen hardtails en de hoofdframes van de fulls in Engeland, terwijl de achterste driehoeken uit Taiwan komen.
In Machynlleth, Wales stelt de fietsfamilie in Atherton 3D-geprinte titanium hoezen in eigen land geproduceerd met ronde koolstofbuizen uit Taiwan. Niet ver weg in Barnoldswick, naast kleurrijke aluminium gefreesde onderdelen, Ook de carbon frames van Hopen. Zelfs in Zwitserland, dat klein maar enthousiast is over mountainbiken men hecht belang aan kaderproductie in eigen land. De Smederij Litteken lassen fijnstalen frames in Zwitserland en Gamux heeft het buurland van Duitsland niet alleen gekozen als hoofdkantoor, maar ook als productielocatie voor frameonderdelen en spannende downhill prototypes.
Deze MTB frames worden in de EU gebouwd
Onze lijst is niet uitputtend en we verwelkomen uw aanvullingen. Weet u waar in de EU andere mountainbikeframes worden geproduceerd? Stuur ons dan een e-mail naar: j.timmermann@bike-magazin.de
Fabrikant / Seat / Productie / Opmerkingen
- Actofive / Dresden (DE) / Dresden (DE) / Twee aluminium modellen
- Agresti / Offenbach (DE) / Offenbach (DE) / Individuele stalen en titanium frames
- Alutech / Ascheffel (DE)/ Ascheffel (DE) / Aluminium modellen nu uit Duitsland, carbon achterdriehoeken nog steeds uit het Verre Oosten
- Ancilotti / Valperga (IT) / IT / Drie aluminium modellen
- Tegengif / Krakau (PL) / PL / Drie carbon modellen
- Atherton / Machynlleth (GB) / Machynlleth (GB) / Titanium sleeves van GB, carbon ronde buizen uit Azië
- Cavalerie / Maclas (FR) / Maclas (FR) / Een aluminium model met Effigear versnellingsbak
- Cduro / Sušice (CZ) / CZ / Carbon-Volledig
- Cheeta / Gingen (DE) / Gingen (DE) / Vier aluminium modellen
- Kruisworx / Rudolstadt (DE) / Rudolstadt (DE) / Drie aluminium modellen
- Gamux / Stringers (CH) / CH / Frame componenten en downhill frames gemaakt van aluminium en carbon
- Spook / Waldsassen (DE) / Herent (BEL) / Lector carbon frame van BEL, andere modellen uit Far East
- Hopen / Barnoldswick (GB) / Barnoldswick (GB) / Carbon frame met gefreesde aluminium onderdelen
- Kip Cycli / Bischofsgrün (DE) / Bischofsgrün (DE) / Drie modellen van titanium/staal
- Lading / Dortmund (DE) / Veitshöchheim (DE) / Drie carbon modellen uit Duitsland, aluminium modellen uit het Verre Oosten
- Linnengoed / Bayreuth (DE) / Düsseldorf (DE) / Klein assortiment stalen gravelbikes
- Liteville / Tacherting (DE) / PT / Carbon frame 301 gemaakt van PT, aluminium frame uit het Verre Oosten
- Krokant / Przasnysz (PL) / PL / Carbon modellen gemaakt van PL
- Madnes / Montferrier-sur-Lez (FR) / Montferrier-sur-Lez (FR) / Twee stalen modellen
- MDE / Reano (IT) / IT / Twee aluminium modellen
- Nicolai / Elze (DE) / Elze (DE) / Negen aluminium modellen
- Nize / Amtzell (DE) / DE / Kinderbikes
- Norwid / Neuendorf (DE) / Neuendorf (DE) / individuele stalen frames
- Pool / FIN / FIN / CNC-gefreesde aluminium modellen
- Portus / Pforzheim (DE) / Pforzheim (DE) / Stahl-Bikes
- Project 12 / Berkel en Rodenrijs (NL) / Schiedam (NL) / Steel hardtails
- Ra fietss / York (GB) / GB / Steel Bikes
- Radoxx / Rimsting (DE) / Rimsting (DE) / Frame gefreesde onderdelen op bestelling
- Singlebe / Choceň (CZ) / Vysoké Mýto (CZ) / Stalen hardtails
- Zuur / Dresden (DE) / DE / Stalen fietsen van de homebrew serie van DE
- Spreeuw / GB / GB / Hardtail frame en full-suspension hoofdframe gemaakt van staal uit GB, achterste driehoeken uit Taiwan
- Stoll / Beringen (CH) / Veitshöchheim (DE) / Vier carbon modellen
- Stevig / Frome (GB) / GB / Titanium Hardtails
- Dennenbos / Roschbach (DE) / Roschbach (DE) / Stahl-Hardtails
- Uniek / Markkleeberg (DE) / Markkleeberg (DE) / Stahl-Bikes
- Wikkit / Egmond aan Zee (NL) / Egmond aan Zee (NL) / Aluminium hardtails en fietsen voor strandraces
- Wittson / Klaipeda (LT) / Titanium hardtails
- Xpri / Regensburg (DE) / Travnik (BIH) / Alu-Dirtbikes
Discussie: Waarom is de lijst van Europese fietsfabrikanten zo kort?
Voordat Europese framebouwers het lasapparaat kunnen starten of kunnen beginnen met het leggen van een carbon frame, moeten er nog veel hordes worden genomen. De meeste grondstoffen, zoals koolstofvezels, aluminium buizen en veel gefreesde onderdelen, worden geproduceerd in het Verre Oosten. Zelfs kleine onderdelen, zoals kabelhouders, lagers of derailleurhangers, komen meestal uit niet-Europese landen. Of en wanneer al deze onderdelen in een mountainbikeframe gemonteerd kunnen worden, hangt af van de leversituatie.
Daarnaast is de framebouw nog grotendeels handgemaakt. Europese sociale wetten en hogere lonen dan in Aziatische landen maken arbeid duur. Geschoolde werknemers, zoals ervaren aluminiumlassers, zijn zeer gewild op de arbeidsmarkt. Anders dan in Europa hebben landen als Taiwan in de loop der jaren een grote industrie opgebouwd met veel knowhow. Hogere milieunormen drijven ook de kosten van frameproductie in de EU op. Kleine smederijen, zoals Gasventinove (IT) of Zonenschein (DE, faillissement na watersnoodramp), zijn in de loop der jaren van het toneel verdwenen. Unno heeft de productie van zijn nieuwste framegeneratie om prijsredenen verplaatst van Barcelona naar Azië.
Waarom zou de lijst met Europese MTB-frames binnenkort langer kunnen worden?
Bekende bedrijven, zoals Kavenz, RAAW, Thömus, Falkenjagd, Rennstahl of Sour, zijn gevestigd in Europa, maar laten hun MTB-frames in Azië produceren. Arc8 is gevestigd in Zwitserland, maar produceert de frames in China. Bij leveringsknelpunten voor onderdelen uit Azië zijn met name kleinere framebouwers in het nadeel en worden ze niet of te laat geleverd. Jürgen Schlender von Alutech heeft derhalve besloten: Aluminium frame kan nu opnieuw gelast worden in Ascheffel in Noord-Duitsland. Lading sets, evenals Stoll, over de expertise van All Ahead Composites en heeft carbon frames geproduceerd in de buurt van Würzburg. Andere fabrikanten zouden deze voorbeelden kunnen volgen. Er is echter nog steeds geen Europese massaproductie van fietsframes die vergelijkbaar zou zijn met Aziatische capaciteiten. De meeste Europese framebouwers produceren momenteel kleine en zeer kleine series in eigen huis.
Wanneer komt de Europese massaproductie van carbon frames?
Onder meer in Portugal worden momenteel veelbelovende benaderingen ontwikkeld voor Europese frameproductie met hoge volumes. De gloednieuwe fabriek van Carbon Team zou de komende jaren jaarlijks tot 55.000 frames kunnen produceren. Last but not least brengt carbonexpert Christoph Gemperlein (All Ahead Composites) de knowhow in. Bovenal zou een verregaande automatisering van de productie de Europese kaderproductie kunnen verbeterenzal het in de toekomst concurrerend maken. Zo knutselen is ook Spook op een geautomatiseerde productie met thermoplast in België. Belangrijke technologieën, zoals 3D-printen, spelen hierbij een doorslaggevende rol. Bijvoorbeeld het aluminium frame van onze BIKE PROJECT: RIDE GREEN Bikes 3D geprint door het bedrijf Canyon in Duitsland.
