Mmmmh. De heerlijke Pinot Gris uit de Elzas! Past perfect bij de paté en het stevige Elzasser gebraden kalfsvlees dat we geserveerd krijgen in het bergrestaurant Velleda, een paar meter onder de top van de Donon. Als je, net als mijn collega-renner Martin en ik, graag lekker eten combineert met sportief fietsen, dan ben je in de Vallée de la Bruche in de Vogezen aan het juiste adres. We moeten alleen heel goed oppassen dat we na twee dagen fietsen niet meer kilo’s op onze ribben hebben dan voorheen.
Het is geruststellend om te weten dat we al een paar kilometer in de benen hebben: de klim naar de top van de Donon is veeleisend. De bergroute leidt immers naar een indrukwekkende 1.009 meter boven zeeniveau. Toegegeven, dit is misschien niet veel, maar de Donon is de hoogste berg van de Noordelijke Vogezen. En het is niet zomaar een heuvel: op de top trekt de replica van een Keltische tempel veel bezoekers. Er wordt gezegd dat de Gallische inboorlingen de berggod Vosegus aanbaden op de top van de Donon – en dit is waar de naam voor het hele Vogezengebergte vandaan komt.
Foto: Office Tourisme Vallée de la Bruche
Een bergweg met weinig verkeer leidt bergopwaarts door dichte naaldbossen. Nadat we de pas hebben bereikt, slaan we een bospad op naar de top. We moeten een paar meter duwen. De pas ligt ongeveer 300 meter lager. Het is praktisch dat we gewoon met volle buiken bergafwaarts de Vallée de la Bruche in kunnen rollen – het tulbandcake-ijs met afvallen van schnaps van Gewürztraminer past er ook in.
We zijn in de bergen, en de mooiste dingen zijn niet beneden, maar boven. – Simone Leininger, VVV-kantoor Schirmeck
Onder de hellingen van de Vogezen kronkelt de wilde bergrivier de Bruche langs. De riviervallei is de langste van het Franse Centrale Hoogland en vormt de grens tussen de Noordelijke Vogezen en de Midden-Vogezen. Een idyllisch rivierfietspad volgt de loop van de Bruche – maar niet over vlakke rivierpaden zoals meestal het geval is. De route loopt over oude verbindingspaden tussen de dorpen en zorgt voor een afwisselende rit.
Er zijn echter ook enkele hellingen, dus het woord “stroomopwaarts” krijgt hier een heel andere betekenis. In de Vallée de la Bruche zijn er slechts relatief korte stukken vlakke paden. Simone Leininger van het VVV-kantoor in Schirmeck, de belangrijkste stad van de Bruche-vallei, maakt enthousiast reclame voor fietsers. Het heeft talrijke fietspaden rond Schirmeck en de andere dorpen van de Bruche-vallei verkend en biedt Duitstalige beschrijvingen, te volgen paden en kaarten. Het landschap is adembenemend mooi, maar de meeste routes zijn steil. Aangezien veel bezoekers echter op e-bikes zitten, is dit geen probleem.
Rustige dorpjes, hoge weiden, afgelegen passen
We zijn niet met een motor onderweg. Er zit ons nog maar één ding te doen: hard trappen. Voor de volgende dag staat ook een bergetappe op het programma: tegenover de Donon, aan de andere kant van de vallei, tot aan de Champ du Feu, het hoogste punt van de Midden-Vogezen met een hoogte van 1.099 meter. De reis is zeker de moeite waard, niet alleen vanuit sportief oogpunt. Boven het lange dal liggen rustige dorpjes, wilde hoge weiden en eenzame bergpassen – evenals talrijke idyllische berghutten, de Fermes-Auberges. Daar worden Elzasser culinaire specialiteiten geserveerd, maar dan in een stevige boerderijversie. Een voorbeeld hiervan is de Ferme-Auberge du Bambois van Isabelle en Walter Huber, die later op de dag direct aan de kant van het pad ligt. Op het menu staan gerookte ham, gebraden kalfsvlees met spaetzle of tarte flambée. Natuurlijk zijn de sterke bergkazen, die afkomstig zijn van de boerderij van Isabelle’s broer, niet te missen.
Foto: Martin Kirchner
Alles is heel eenvoudig en rustiek, maar toch heerlijk en zelfgemaakt. Simone legt uit dat wat Elzasser bergboerderijen bijzonder maakt, is dat 70 procent van de verkochte producten lokaal moet worden geproduceerd. Er zijn geen franje, maar dat is precies waarom alles zo goed smaakt.
Twee fietstochten in de Noordelijke Vogezen
Foto: Kartographie Winter
Tour 1: Rondje Schirmeck
53 kilometer, 1.130 hoogtemeters, 16 % hoogteverschil
Laten we naar de Champ du Feu gaan, het hoogste punt van de Midden-Vogezen met een hoogte van 1.099 meter! Deze prachtige route leidt door de hoogten van de Bruche-vallei en na 43 kilometer naar de Ferme-Auberge du Bambois, waar u kunt genieten van heerlijke gerechten uit de Vogezen. Mis een stop niet bij de herdenkingsplaats van het voormalige concentratiekamp Struthof, gelegen in de buurt van de top.
Foto: Hoogteprofiel Martin Anner
Tour 2: Naar de Donon!
43 kilometer, 1.000 hoogtemeters, 19 % hoogteverschil
De Donon is al van verre te zien. Vermoedelijk is dat de reden waarom de Galliërs het tot een plaats van aanbidding verklaarden? Dit is misschien te vinden op de bergachtige route door de prachtige bossen van de Donon-regio. De route voert voor het grootste deel over verharde, rustige zijwegen met weinig grind. De afdaling naar Schirmeck is wat drukker, maar stressvrij bergafwaarts.
Foto: Hoogteprofiel Martin Anner
GPS-gegevens
U kunt de GPX-track downloaden voor de tochten in de Vogezen Download hier gratis of vind ze in de MYBIKE-collectie op komoot
Informatie over fietsen in de Noordelijke Vogezen
De Vogezen zijn een middelgebergte in het oosten van Frankrijk tot 1.424 meter hoog. Ze bevinden zich in het drielandenpunt tussen Frankrijk, Zwitserland en Duitsland. De Vallée de la Bruche is een rivierdal ter hoogte van Straatsburg, dat op ruime afstand ligt van de toeristische stromen. De hoofdstad is Schirmeck. Op 1.009 meter boven de zeespiegel is het Donon-massief het hoogste punt van de Noordelijke Vogezen, terwijl de Champ du Feu (1.099 m) aan de andere kant van de vallei al deel uitmaakt van de Midden-Vogezen.
Reis
Met de auto: vanuit Duitsland via de A5 via Kehl en Straatsburg.
Beste tijd om te bezoeken
April tot half oktober. In de zomer is het zelfs op hoogtes boven de 1.000 meter aangenaam warm. In de namiddag kan er onweer vallen.
Accommodatie
La Rubaneriein La Claquette: Gezellig en rustig hotel aan de rivier, die een beetje uit de tijd lijkt te zijn gevallen met de kiezelgevel. De kamers zijn in klassieke stijl, alles is een beetje versleten en de vreemde stilistische breuk in het interieurontwerp maakt de Rubanerie des te sympathieker. Liefdevol, heerlijk en uitgebreid ontbijt en zeer vriendelijke gastheren. (www.larubanerie-hotel.com)
Bezienswaardig
De gruwel ligt midden in de idylle van het bos: het concentratiekamp Struthof-Natzweiler, gebouwd in 1941, is de enige faciliteit in zijn soort op Franse bodem. 52.000 gevangenen werden gedwongen dwangarbeid te verrichten in de nabijgelegen steengroeve. 22.000 mensen stierven. Het Europees Centrum van Gedeporteerde Verzetsstrijders is een herdenkingsplaats van zeer bijzondere betekenis (www.struthof.fr).
In de 18e en 19e eeuw had Jean-Frédéric Oberlin, protestantse predikant, pedagoog en sociaal hervormer, het doel om een nieuwe samenleving op te bouwen in het midden van een arme Vogezenvallei. In het Oberlin Museum in Waldersbach kom je er alles over te weten (www.musee-oberlin.org).
Eten
De Elzas en de Vogezen hebben altijd bekend gestaan als een regio van plezier, zowel vanwege hun culinaire specialiteiten als vanwege hun uitstekende regionale wijnen. In de restaurants en berghutten van de Vogezen vindt u een fijne, maar eerder traditionele keuken. De prijzen liggen in de middenklasse.
MYBIKE tip: Stevige, hartige en uitstekend bereide regionale gerechten zijn beschikbaar in de Restaurant La Schlitte (het Elzasser woord voor “houten slee”) in La Broque. (www.restaurant-schlitte.com)
Fiets service
TtecmoAan in Schirmeck biedt fietsservice en reserveonderdelen, maar deze zijn erg duur – de baas krijgt het. (www.ttecmoto.fr)
Informatie
Office de Tourisme, 114, Grand-Rue, F-67130 Schirmeck, Tel. 0033/388/471851, (www.valleedelabruche.fr)
Fietsroutes voor alle moeilijkheidsgraden, evenals wandeltochten en informatie over plaatsen om te stoppen voor een verfrissing, diensten en kaarten zijn te vinden op (www.vogesenwandern.de)
Literatuur
Reisgids “Elzas”, door Antje en Gunter Schwab. Gedetailleerde, zorgvuldig onderzochte reisgids met diepgang. Michael Müller Verlag, 444 pagina’s, ISBN 978-3-95654-401-9, 21,90 Euro