Verslag: Fietsboom in Arkansas – Amerikaanse fietsstad Bentonville

Waar emigreer je als je Nederlander bent en een van ’s werelds beste fietsatleten? Innsbruck misschien? Naar Zwitserland, of na de finale? Of natuurlijk Californië. Anneke Beerten – wereldkampioene BMX en viercross, enduro- en downhillracer, koningin van Crankworx en derde in het inaugurele E-MTB-wereldkampioenschap in 2019 (“Waarschijnlijk de zwaarste race die ik ooit heb gereden.”) – verhuist in 2015 naar Orange County. Voor de topcondities met “droomweer, taco’s en trails”. California Dreaming, heel klassiek. Tot 2022. Op 28 januari plaatste ze een foto van haar zwaarbeladen vrachtwagen op Instagram: “Bentonville, Arkansas here I come.”

Bentonville? Bentonville! In haar Europese thuisland krijgt Anneke een vraagteken bij de naam. In de Amerikaanse fietsscene is het een duim omhoog. Nog eentje die zich aangetrokken voelt tot Bentonville. In de zelfbenoemde mountainbikehoofdstad van de wereld. “Natuurlijk”, knikt Anneke, “in de States gaan ze superlatieven niet uit de weg. Maar het is ook waar.” 60.000 inwoners en 500 MTB mijlen, monumentale kenmerken, enorme, verlichte pumptracks, ’s werelds eerste “fietsbare gebouw” en nog veel meer …

Ze vertelde niet veel mensen over haar verhuizing, vertelt Anneke, “en ik kende hier maar een of twee mensen. Maar ik was in 2019 voor het eerst bij Bentonville en toen ik een overstap wilde, stond dat bovenaan mijn lijstje.” Qua oppervlakte past Nederland drie keer ontspannen in Arkansas. Aan de andere kant heeft Anneke’s thuisland zes keer zoveel inwoners. Arkansas, de “Natural State” in het midden van de VS, heeft veel bos en veel water. En hier in het noordwesten, vele, vele paden.

Routes die direct in het centrum beginnen, die rondom scholen en musea zijn aangelegd. Routes voor beginners, voor spelers en voor technici. Naast elkaar. Zelfs de hellingen zijn perfect gevormd – een droom voor e-mountainbikers. En steeds weer creatieve functies, spectaculaire gebouwen en hubs waar mensen elkaar ontmoeten, ideeën uitwisselen, graag kletsen. Er zijn geen geïsoleerde bikeparks in Bentonville, er zijn parken waar je kunt bikt en waar alles en iedereen samenkomt.

Bentonville is anders dan alles wat je kent. Geen toeristische bestemming, geen bike-bum-stad. “Het is een andere dimensie”, legt Anneke uit, “en het bijzondere is dat iedereen hier op de fiets zit.” Op de trails en in de stad zie je mensen “in alle soorten en maten”, op gravel- en bakfietsen, op loopfietsen, oude hardtails, de nieuwste fulls en de duurste e-MTB’s. Dat laatste is ook zeker geen vanzelfsprekendheid: In de VS worden E-MTB’s vaak niet getolereerd op de trails. In Arkansas zijn ze zelfs welkom in de staatsparken.

Vernoemd naar de Ozark Mountains in het achterland (nee, niet de Ozark uit de Netflix-serie!), zijn de OZ Trails nu een merk geworden. Wat hier in het noordwesten van Arkansas de afgelopen tien, vijftien jaar is gemaakt, is ongelooflijk. Net als het verhaal erachter. Een verhaal gevormd door twee mannen.

Tom Walton en Gary Vernon ontmoeten elkaar bij toeval in 2006. Gary – ex-BMX-prof en fanatiek mountainbiker – is met zijn kleEen zoon is op pad in de heuvels ten noorden van Bentonville. Hij ontmoet Tom, die zijn tante uitlegt wat hij van plan is. Zijn familie is eigenaar van het land. “Ik hoorde dat het over fietspaden ging en ik heb hem meteen benaderd. Ik had al gehoord dat een paar mensen bij elkaar wilden komen om tracks te bouwen, en ik vertelde hem dat ik er echt deel van wilde uitmaken.” De drie stellen zich aan elkaar voor. En Gary begrijpt wie hij voor zich heeft.

Tom ontdekte fietsen tijdens zijn studie in Flagstaff, Arizona. En terwijl Gary naar Bentonville is verhuisd voor zijn werk bij Walmart, komt Toms familie hier vandaan. Walmart, ’s werelds grootste bedrijf in termen van verkoop, heeft hier zijn hoofdkantoor. Zo is het ook met Tom: zijn familie is eigenaar van Walmart. Opa Sam Walton richtte hier in 1962 ’s werelds grootste winkelketen op, waardoor de Waltons de rijkste familie ter wereld werden. Dus Tom en Gary beginnen met vijf trail miles – en vormen daarbij een visie…

“Tom zit daar in de vergadering”, zegt Gary, wijzend naar het smalle gangpad. Hij geeft een rondleiding door het kleine pand van de Runway Group, die sinds 2016 zijn werkgever is. In die tijd richtte Tom het bedrijf op met zijn broer Steuart met als doel van Noordwest-Arkansas de “beste plek om te wonen” te maken – door buitenactiviteiten te promoten, met name mountainbiken. Gary heeft tien jaar vrijwilligerswerk gedaan om OZ Trails te helpen bouwen, nu is het zo groot en tijdrovend geworden dat het tijd is om fulltime de verantwoordelijkheid voor het project op zich te nemen.

Het pand van Runway bevindt zich in het centrum van Bentonville in een klein stenen gebouw boven een fietsenwinkel en bar. Elk reclamebureau in München huist pompeuzer. De 39-jarige miljardair houdt er over het algemeen van onopvallend en onopvallend. Hij verhuist vrij normaal in zijn woonplaats. Het liefst op de fiets. Aan zijn zijde: fietsmaatjes in plaats van persoonlijke bescherming.

Het kost tijd om het netwerk van stichtingen, organisaties, clubs en verenigingen halverwege te begrijpen. De helft van Bentonville lijkt op de een of andere manier een rol te spelen in het OZ-project. Gary glimlacht: “Het gaas is waarschijnlijk nog dichter dan ons padennetwerk.”

Er zijn de Women of Oz, die in 2019, het jaar van de oprichting, al explosief groeide tot honderden vrouwen – en voor de een of de ander veranderde de fiets ook hun professionele leven: oprichter Allyson de la Houssaye werkt nu voor de landelijke lobbyorganisatie People for Bikes. Kyla Templeton richtte in 2021 de Bike School op, waar ze de lokale kinderen traint. Ashley Patterson leidt het gratis mobiliteitsprogramma bij Walmart. En Jess Hanna staat bij velen bekend als een @Jessthemaker op Instagram.

Zo zijn er de Trailblazers, die zorgen voor het onderhoud van de trails. Of de zeven brandweermannen die getraind hebben bij de Professional Mountain Bike Instructor Association en nu in geval van nood door de bikers worden gebeld. Of het nu gaat om een ongeluk of een gebroken ketting… Er is Josh, de baas van de zes verdiepingen tellende coworking-hub genaamd Ledger – het eerder genoemde fietstoegankelijke gebouw. Hij fietst niet alleen naar kantoor, maar valt ook met AirPods in zijn oor in het spoor. Een telefoontje in de Wallride? Geen probleem. Specialized was de eerste huurder die met een Experience Center in het grootboek ging wonen. Winkelmanager Brandon Vaughan zegt dat hij 80 procent eMTB’s verkoopt …

Dan is er nog David Wright, die verantwoordelijk is voor de stadsparken en enthousiast vertelt welke volgende green doorkruist zal worden met paden. En er is Gary’s baas, Chris Seay (een half-Heidelberg-inwoner), die zich als stedelijke forens vooral zorgen maakt over de stedelijke fietsinfrastructuur – terwijlen zijn vrouw Kim initieerden de People-of-Color fietstochten.

Dat is precies het punt, zegt Gary. “Natuurlijk denken mensen: Het is makkelijk als je een miljardair hebt die de cheques uitschrijft. Maar dat is het niet. Natuurlijk is de financiële basis ontzettend belangrijk, maar zoiets kun je niet met geld kopen. Er is meer nodig. Het heeft mensen nodig.”

Anneke knikt. “Ik ken de beschuldiging dat Walmart-geld een fietsdroom creëert. Maar als ze hier komen, zeggen mensen al snel helemaal niets. Dan komen ze terug, en de derde keer zoeken ze een huis.” De 41-jarige wereldkampioen is een integraal onderdeel geworden van de fietsstad. Ze heeft haar crank-it-up MTB-bedrijf stevig verankerd in Bentonville, coacht iedereen en iedereen – sinds dit jaar ook als skills coach van het USA Cycling Team. Sinds dit jaar heeft het een bijkantoor in Bentonville met een kantoor (uiteraard) in het grootboek.

In de VS is er nog steeds een kloof tussen trailregulering voor MTB en E-MTB. In veel regio’s is de E-MTB taboe. Op de OZ-paden en zelfs in de staatsparken is het echter legaal en talrijk.

Ongeveer de helft van hun “studenten” zit op de E-MTB. “Ik hou van de E-MTB. Misschien ook omdat ik een zwak heb voor motorcross. Maar eerlijk gezegd is het moeilijk om niet van de E-MTB te houden.” Voor iemand als Anneke, die van speels houdt en als geen ander de hele diversiteit van de sport uitleeft, is Bentonville een droomterrein. “Ik kon de hele dag op de rollende jumplines rijden. Als ik ’s avonds zin heb om een ritje te maken, pak ik mijn E-MTB en rijd ik een half uur Choo Choo of Leopard’s Loop. Er zijn monstergaten en er is veel wild terrein – smal, technisch singletrackland.”

Het is moeilijk voor te stellen dat Bentonville er tien jaar geleden heel anders uitzag. “Het was een bedrijvenstad”, zegt Gary. “Toen ik in 2003 verhuisde, stond er een hamburgertent op het plein en verder niets.” Walmart moest zijn mensen goed betalen om ze naar binnen te lokken. Tegenwoordig wordt het stadsbeeld gekenmerkt door branderijen en restaurants, kleine winkels en grote kunst, die voornamelijk door Toms tante Alice Walton naar de stad wordt gebracht. Crystal Bridges is een van de belangrijkste musea voor hedendaagse kunst. En het is net zo gratis als de paden – die natuurlijk direct rond het museum cirkelen. Bentonville is van een bedrijvenstad naar een boomtown gegaan – “en dat is wat de fiets aan het rollen bracht”, zegt Gary. “Wij zijn het beste voorbeeld van hoe het wiel een stad volledig kan transformeren. En het maakt ook deel uit van onze visie om anderen te inspireren,” zegt hij en voegt er met een knipoog aan toe: “Het hoeven niet onze dimensies te zijn…”

Bentonville ligt in het noordwesten van Arkansas. Northwest Arkansas National Airport XNA ligt een paar kilometer buiten de stad. Binnen de stad en voor de centrale routenetwerken heb je geen auto nodig. We raden mei/juni (veel evenementen) en september/oktober aan. De zomers kunnen erg heet worden.

De huidige negen trailnetwerken in het noordwesten van Arkansas bevinden zich in en rond Bentonville, strekken zich uit tot in de zuidelijke stad Fayetteville en de staatsparken. Er zijn geen E-MTB-beperkingen. De hoogtepunten in Bentonville:

De ingang van de 70-trail kilometers ligt midden in het centrum van Bentonville. De All American leidt naar het noorden door Compton Park – langs het Crystal Bridges Museum – en opent zich in een wild netwerk van plezier Jumplines en ruige, natuurlijke singletracks. De kroon op het werk is het Kasteel, een spectaculair houten gebouw dat dient als knooppunt van waaruit je op vier lijnen begint.

De naaf van hout en staal stijgt zes meter in Coler, en de monstergaten op Drop the Hammer zijn niet minder massief. Je kunt het tegen elkaar opnemen op het dubbele slalomparcours, je laten opschudden op Rock Solid en Rock Salad, en natuurlijk zijn er hier ook talloze vloeiende funlines. Midden in het parkgebied ontmoeten mensen elkaar in het Airship Café.

In het noordwesten is Handcut Hollow een technisch singletrack-land met uitdagende natuurpaden en Bella Vista ontvouwt een netwerk van smalle paden waarop je eindeloze kilometers kunt maken.

Ga voor meer informatie naar OZ Trails en het VVV-kantoor van Bentonville

Meer artikelen uit de VS: