De tips van de marathonsterren: Endurance pro’s over de beste trucs, races en ervaringen

MTB-marathons zijn de klassieke mountainbikewedstrijd. Mens en machine tegen berg en natuur. Duizenden hoogtemeters bedwingen in een prachtig maar ruig berglandschap op de fiets is een onderneming met een gegarandeerde ervaring. Zeker als het geheel zich afspeelt in marathonraceformaat. Inmiddels zijn er wereldwijd honderden evenementen en zelfs een apart wereldbekerklassement Marathon. Racers die deze races van wereldklasse kunnen winnen, zijn uit een ander hout gesneden dan de gemiddelde persoon. Zij kennen als geen ander de weg in de marathonscene. Daarom vroegen we enkele van de grootste namen om hun tips: Welke race had je moeten rijden? Wat waren je spannendste ervaringen? Welke tips heb je voor marathonfietsers?

Hoewel de Deense sindsdien is gestopt met actief racen, met in totaal vijf wereldkampioenschapstitels op de MTB-marathon en vijf Cape Epic-overwinningen, is ze een expert als geen ander.

Ik denk dat er van elke marathon wel een memorabele anekdote is. Niet alleen fysieke pijn is te verwachten, maar ook de geest wordt veel gevraagd. Aan de finish voel ik me meestal goed omdat de inspanning voorbij is. Maar de Leadville 100 was van een heel andere klasse en zeker de zwaarste race die ik ooit heb gereden. – Annika Langvad

Hier is Annika Langvad’s top vijf marathonraces wereldwijd:

1. Kaap Episch: “De wedstrijd wordt vaak de ‘Tour de France van mountainbikers’ genoemd. In werkelijkheid deed het me meer denken aan de Dakar Rally. Elke dag een marathon, bijna een hele week lang: de pure brutaliteit maakt de race tot een unieke ervaring. Het evenement is buitengewoon goed georganiseerd en je krijgt allerlei ondergronden en paden onder de noppen. De ervaring omvat geen vijfsterrenhotels, waardoor wat je na de finish hebt bereikt nog groter lijkt.”
2. Leadville 100: “Deze race is echt iets voor de masochisten onder de motorrijders. Het kleine stadje Leadville ligt diep in het binnenland en hoog in de Rocky Mountains. Het vormt het perfecte decor zodat je je tijdens het evenement in een western waant. De zwaarste tegenstander is de start op 3000 meter hoogte. De route leidt zelfs tot 3500 meter. Voor degenen die op zoek zijn naar de ultieme trailervaring, is de race eerder niets, maar 100 mijl op deze hoogte brengt een uittredingservaring zoals je waarschijnlijk nog nooit eerder hebt gehad. Ik heb maar één keer meegedaan en kom niet in de verleiding om opnieuw te beginnen. Aan de andere kant kon ik na de race in Leadville mijn eerste XCO World Cup-overwinning vieren. Daarom denk ik er nog vaak en met plezier aan terug.”
3. Cime Dolomiti / Laveredo: “Het evenement is al een tijdje uit beeld. Er gaan echter geruchten dat het zou kunnen terugkeren op de racekalender. De race is echt brutaal, maar met de meest pittoreske uitzichten die je je kunt voorstellen. Je moet echt je beste klimbenen uitpakken en voorbereid zijn op het uitdagende hoogteverschil. Het prachtige landschap geeft het gevoel dat je door een filmset rijdt.”
4. Extreem zeker Lore: De marathon is vergelijkbaar met het terrein dat ik ken uit Denemarken. Er is van alles een beetje: wortels, stenen, veel aarde en een constant op en neer met middelgrote beklimmingen. Op dit evenement vindt iedereen iets dat bij zijn sterke punten past.”
5. Whisky off-road: “Dit evenement vindt plaats in Prescott, Arizona en heeft een echte festivalvibe. Prescott is ongeveer zo groot als mijn geboorteplaats en ik hou van de sfeer die door het evenement loopt. Voor wie daar zin in heeft, de race-actie begint op vrijdag met de Fat Tire Crit. Je benen moeten goed voorbereid zijn op de 50 mijl. De route heeft een geweldige mix van woestijnkarakter en gevarieerd terrein, inclusief leuke paden.”

Met de Leadville 100 had ik het gevoel dat ik harder reed dan ooit tevoren. Na de race op meer dan 3000 meter hoogte voelde het alsof ik mezelf een gat had gegraven waaruit geen uitweg meer was. Ik moest me op dat moment volledig overgeven aan mijn teammanager. Zij deed het denkwerk en moest me vertellen wat ik moest doen. Bijvoorbeeld: ‘Doe je sokken uit. Zet het water aan. Stap onder de douche’ Het was zowel angstaanjagend als bevrijdend. – Annika Langvad

Voor de race moet je zorgvuldig analyseren welke omstandigheden je kunt verwachten. Soms kan de temperatuur dramatisch veranderen van het begin van de vroege ochtend tot het einde van de middag. Je moet je hier vanaf het begin op voorbereiden met een goede hydratatie. Op dezelfde manier moet u het terrein leren kennen en uw uitrusting dienovereenkomstig kiezen. Met de juiste aandrijving en de juiste banden zal het veel gemakkelijker zijn om de laatste uren van de race door te komen. Je moet zijn materiaal goed kennen. Hoe langer de marathon, hoe groter de kans op technische problemen. Je moet voorbereid zijn om alles wat er op de baan gebeurt te kunnen repareren. Je kunt dit thuis oefenen. Als je tijdens de training op het geluid van je fiets let, kun je defecten in een vroeg stadium opsporen. Oefening baart kunst! Je hoeft niet te trainen als een prof, maar voorbereiding is zeker een goed idee. Je kunt ook een marathon simuleren. Zaken als toevoer van voedingsstoffen of het gebruik van bandenpluggen moeten worden geoefend. In de marathon zal dit zeker zijn vruchten afwerpen.

Een paar uur na de Leadville 100 belde ik mijn vriend. Ik moest huilen van uitputting, toen kon ik dat niet eens meer. Na een tijdje moest mijn teammanager ingrijpen en zeggen: ‘Het gaat goed met haar, ze is alleen erg moe!’ Vandaag lachen we om deze herinnering. – Annika Langvad

King Karl, hoofd van Team Bulls, heeft in zijn leven al meer dan een half miljoen kilometer op de fiets afgelegd. Zijn specialiteit is etappekoersen, maar ook de rest van zijn palmares leest als een receptenboek voor een legendarische status: hij stond zes keer op de hoogste trede van het podium bij de Cape Epic. Platt wist in totaal zeven keer de BIKE Transalp te winnen. Dit wordt aangevuld met één wereld- en één Europese kampioenstitel en twee Duitse titels in de marathondiscipline. Dit is zijn top vijf marathonevenementen:

1. Kaap Episch: “De sfeer, routes en belevingswaarde staan op een extreem hoog niveau. Misschien zelfs wel op de hoogste ooit.”
2. FIETS Transalp: “Het is de moeder van alle rittenkoersen in de ploeg. In de zomer is het een must om over de Alpen te rijden. Ik kan er geen genoeg van krijgen!”
3. Tankwa Trektocht: “Vier dagen mega trails en een waanzinnig leuke, familiale sfeer. Voor mij is het een van de mooiste races ter wereld.”
4. Grote inval BCVS: “Dit is de ultieme uitdaging voor lichaam en geest. 120 kilometer en 5000 meter hoogteverschil met prachtige landschappen en toppaden. De sfeer bij de glijdende passage van de Pas de Lona is legendarisch.”
5. 4 Eilanden: “Bij de race in Kroatië moet je zeker op de boot overnachten. Vier eilanden in vijf dagen bieden overzichtelijke afstanden, plezier, avontuur en zee.”

>> Op zoek naar de beste marathondata in 2024? We hebben 101 van de spannendste uithoudingsuitdagingen op de MTB verzameld

Ik heb meer dan 1000 van dergelijke marathonevenementen gedaan en vind ze nog steeds absoluut aantrekkelijk. Het is gewoon leuk! Inmiddels ben ik 20 keer en dus elk jaar gestart op de Cape Epic. Ik heb drie jaar pauze genomen van de BIKE Transalp en ben sinds twee jaar terug. Het einde is nog niet in zicht. Het is gek, maar het geeft me iets! – Karl Platt

Veel mensen zijn te nerveus. Ze proberen wanhopig zo goed mogelijk voorbereid te zijn op de wedstrijd. Vaak wordt gezocht naar de speld in de hooiberg. Het is beter om het plezier op de voorgrond te plaatsen en gewoon te genieten van de marathon: doe je huiswerk, maar verlies alsjeblieft de vreugde niet. Natuurlijk moet de fiets in goede staat zijn. Vooral een degelijke aandrijflijn, ketting, tandwiel en goede banden helpen veel. Niet alle chauffeurs letten hierop. Voeding kan ook doorslaggevend zijn. Je moet hier niets wilds proberen, maar blijf bij het vertrouwde. Als er geen ontbijtgranen zijn, zou het niet voor een race moeten zijn. Op het parcours moeten marathonfietsers goed eten en geen adrenaline of euforie laten meereizen, om later volledig in te storten.

De 32-jarige uit Lenggries in Opper-Beieren bracht de Duitse fans tot gejuich toen hij in 2021 met pensioen ging op Elba na een spannende race op Elba. de kroon van wereldkampioen marathon omdoen. De renner van het Canyon Sidi MTB-team heeft ook een Europese kampioenstitel en drie Duitse kampioenstitels. Dit zijn zijn top vijf evenementen:

1. Grote inval BCVS: Op de lange afstand met 5025 hoogtemeters is menig heroïsch verhaal geschreven.
2. MB Race Megève: Met 140 kilometer en meer dan 7000 hoogtemeters noemen de organisatoren de race de zwaarste MTB-marathon ter wereld.
3. Alta Valtellina Fiets Marathon: Geen Dolce Vita meer – als je wilt, kun je jezelf echt uitputten op de 100 kilometer en 3260 hoogtemeters van het marathonparcours.
4. Roc d’Azur Marathon: Sinds 2008 wordt er een grote marathon gehouden in het kader van een festival. De route voert door de Franse Masif des Maures en op sommige plaatsen langs het strand.
5. Kaap Episch: De rittenkoers in Zuid-Afrika staat op de to-do-lijst van bijna elke marathonprof.

Bij mijn eerste Cape Epic-deelname moesten we opgeven wegens ziekte. Mijn ploegmaat en ik hadden een etappe gewonnen, maar werden platgewalst door een maagvirus. Twee weken eerder had ik echter mijn wereldtitel gewonnen en dat werd dan ook gevierd toen ik weer fit was. Met een paar magnumflessen rode wijn van drie liter en gin was het een legendarische avond voor het team. – Andreas SeEwald

Marathonwedstrijden moeten worden gedaan alsof het gewoon een sportieve tocht is. Omgekeerd moet je alleen eten tijdens de training en precies rijden zoals je van plan bent in de race. In de race zelf mag niets nieuws worden geprobeerd.

>> Naar wat voor soort muziek luistert een wereldkampioen marathon? We hebben de favoriete liedjes van Andreas Seewald samengesteld

Eigenlijk zijn Anne Terpstra en Nicole Koller helemaal geen klassieke marathonrensters, maar laten ze zich regelmatig met succes gelden in de cross-country discipline. Afgezien van een podium bij de Tankwar Trek hebben ze tot nu toe nauwelijks marathonsuccessen kunnen laten zien. Op de Cape Epic van dit jaar in Zuid-Afrika wist het duo echter een perfecte overwinning te behalen met 617 kilometer en 16.500 hoogtemeters, waarmee ze acht van de acht etappes wonnen. Reden genoeg om de coureurs van het Ghost Factory Racing Team te vragen naar hun ervaringen en tips.

1. Kaap Episch: “De rittenkoers in Zuid-Afrika is absoluut een aanrader qua beleving. Het is jammer dat we zo in de racemodus zaten dat we niet veel te zien kregen van wat er aan de buitenkant van de race gebeurde – er is zoveel te beleven! Particulieren kunnen ook meedoen, maar helaas is dit duur. Met vluchten en hotels kan een team van twee zo’n 15.000 euro verdienen. Maar als je de opties hebt, moet je er zeker voor gaan. Dit betekent niet alleen de financiën, maar ook de rijvaardigheid, zodat de Kaap geen tocht van lijden wordt. De enorme lengte van het evenement is brutaal. Wie aan zo’n avontuur begint, wil niet op de tweede dag uitgeschakeld worden.”

Als je bij de Cape Epic wilt beginnen, moet je extreem goed voor je gezondheid zorgen. Het is heel gemakkelijk om lokaal ziek te worden. Daarom vermeden we bijvoorbeeld openbare toiletten. – Anne Terpstra

Op de laatste drie kilometer voor de finish van de etappe werd ik bijna van mijn fiets gereden door een springbok. Je denkt altijd dat alleen de voorkant van het veld in contact zou komen met wilde dieren en dat ze allemaal verder naar achteren zouden worden weggejaagd. Dit is echter niet waar. Anne moest me na de schrik helpen met een mentale reset om gefocust te blijven op de weg naar de finish. – Nicole Koller

Ontspannen blijven in een etappemarathon is een kunst. Het kan zijn dat je je op de tweede dag extreem slecht voelt, maar op de derde dag is de wereld weer in orde. Misschien wel de belangrijkste tip van Terpstra en Koller is dan ook om jezelf er op elk moment aan te herinneren dat mdoet mee aan de race omdat het leuk is. Uiteindelijk is dat de doorslaggevende reden om te mountainbiken. Het klinkt eenvoudig, maar het is gemakkelijk te vergeten tijdens een wedstrijd. Meditatie en autogene training kunnen helpen bij losheid. Het team om je heen is ook enorm belangrijk. Nog belangrijker dan de atleten voor hun start op de Cape Epic hadden ingeschat. Wie elkaar goed kent, heeft een duidelijk voordeel.

Voor de Cape Epic deed ik maar aan één marathon mee: de Wereldkampioenschappen van 2021 in Zwitserland. De openingsronde werd gevolgd door een afdaling van 20 minuten, aan de voet waarvan ik als derde eindigde. Ik dacht bij mezelf: ‘Nu moet je ervoor gaan!’ Er waren echter nog maar liefst 60 kilometer te gaan. Tien kilometer voor de finish stond ik daar, als de ezel op de berg. Dat heeft zeker een leereffect gehad! – Nicole Koller

>> Alles over de persoonlijke achtergronden van Anne Terpstra en Nicole Koller is terug te vinden in dit portret.

Hoewel Bulls-teamrijder Alban Lakata pas op 21-jarige leeftijd in de marathonsport stapte, Hij is een van ’s werelds meest succesvolle atleten in deze discipline. Hij heeft drie wereldkampioenschappen, twee Europese kampioenschappen en acht Oostenrijkse kampioenstitels gewonnen. De uitzonderlijke atleet met een vermogen van 420 watt per uur geniet vooral van het rijden van de lange marathonafstanden. Dit is zijn top vijf marathonevenementen:

1. Leadville 100: “Bij de start heerst er een unieke kippenvelsfeer als het volkslied wordt gezongen.”
2. Sella Ronda Held: “Een ochtendonweersbui in het hooggebergte van de Dolomieten is me bijzonder bijgebleven.”
3. Capoliveri Legend Beker: “Unieke MTB-marathon op Elba.”
4. Roc d’Azur: “Het startveld bij de Roc wil nooit eindigen – indrukwekkend!”
5. Ötztal Fietsmarathon: “De snelle afdaling binnen de eerste 30 minuten doet je zweten van angst.”

Als je bij de Leadville 1000 wilt beginnen, moet je vroeg aankomen om te wennen aan de hoogte op 3000 tot 4000 meter boven zeeniveau. Op de Sella Ronda Hero kunnen deelnemers beter een kleiner kettingblad monteren, want daar is het eigenlijk alleen maar steil omhoog en weer omlaag. Je vindt er geen vlakke passages. Op de route van de Rock d’Azur is het zinvol om in het begin wat meer te investeren om later op de paden niet in de file te staan. Als je de Ötztal Cycle Marathon wilt bedwingen, moet je al meer dan 2000 kilometer training hebben gereden en de wedstrijdcatering nauwgezet afhandelen.