MTB-sprongen: hoe u uw airtime kunt verbeteren

Eerst het slechte nieuws: motorisch leren werkt pas goed op jonge leeftijd. Om precies te zijn tussen de leeftijd van 8 en 12 jaar, want dan is de plasticiteit van de hersenen hoog en leren mensen volgens de wetenschap sneller nieuwe bewegingspatronen. Bovendien zijn neuronale verbindingen ook sneller, zijn de spieren flexibeler en is de motivatie om onvermoeibaar te oefenen hoger. Prominente voorbeelden zijn Jackson Goldstone, Brandon Semenuk en Peter Henke. Ze leerden hoe ze op hun mountainbikes moesten springen direct nadat ze rechtop waren gelopen – en brachten elke vrije minuut door op de springheuvels – een andere factor: tijd om te oefenen.

En het goede nieuws? Het goede nieuws is dat je op oudere leeftijd nog steeds nieuwe bewegingen kunt leren. Voilà! Dus als je de magische leerleeftijd al lang voorbij bent, hoef je het springen nog steeds niet op te geven. Airtime is mogelijk, zij het met iets meer moeite, en dat brengt ons bij het eerste knelpunt: verwachtingen.

Interview met Dr. Stefan Siebert, sportwetenschapper

De skip koningen van de freeride scene

De geheimen van zendtijd

Kade Edwards valt over sprongen van 20 meter, Adolf Silva doet backflips over motorcrossafstanden, Clemens Kaudela springt de lucht in – we worden bestookt met superlatieven. Insta, Facebook, websites, tijdschriften (waaronder FREERIDE) tonen constant de ultieme zendtijd en maken de hobby freerider onmiskenbaar duidelijk: Zij kunnen het, jij niet! De beelden wekken verlangens op, maar de werkelijkheid frustreert. Bijvoorbeeld in het bikepark, wanneer andere bikers nonchalant over sprongen varen, maar je zelf niet eens de landing haalt. “Volslagen onzin”, zegt rijtechniektrainer Stefan Herrmann: “Deze vergelijkingen maken je niet alleen ongelukkig, ze zijn ook vergezocht. Want of het nu professionals of andere parkfietsers zijn – ze hebben niets met jou te maken! Vergeet niet dat je niet weet hoe getalenteerd de ander is en hoe hard hij heeft getraind.” Daarom de tip van Herrmann: Concentreer je uitsluitend op jezelf, je leerbehoeften, je voorkennis, je mogelijkheden.”

Leren springen kost tijd. FMB-wereldkampioen Emil Johansson bracht zijn hele jeugd en adolescentie uitsluitend door met dirt jumping, net als superbiker Brandon Semenuk – en Semenuk had de ideale trainingsomstandigheden als een Whistler-local. “Een heel doorslaggevende factor: ‘Waar niets is, kun je niet oefenen!'” zegt Stefan Herrmann. Fietsprof Peter Henke begon als kind ook met dirt jumpen. “Een goede rijtechniek heeft routine nodig, en routine kan alleen worden bereikt door consistente oefening – er is geen snelkoppeling. Je moet de juiste sprong oefenen totdat het werkt, zoals wij allemaal”, zegt Peter. Maar dat is precies wat velen van ons niet willen accepteren. We leven in het tijdperk van ‘instant gratification’, wat betekent dat we het meteen en liefst net zo goed willen kunnen doen als Erik Fedko – al rijden we maar drie keer per jaar in het bikepark. Rijtechniekcoach Herrmann beaamt: “Mensen willen te veel in te korte tijd. Dit ervaar ik keer op keer in mijn rijtechniekcursussen. Maar zo werkt het niet, zeker niet bij complexe bewegingen zoals de sprong in het mountainbiken.”

Er zijn veel manieren om te springen – zelfs zonder te springen. Je kunt alleen door snelheid over een sprong worden gedragen. Maar als je zendtijd wilt ervaren, moet je dynamisch afspringen. Deze bounce is vergelijkbaar met de Bunny-Hop. Je buigt je armen en benen, drukt actief in de vering van de fiets en strekt je vervolgens dynamisch uit zodra de fiets de rand van de fiets bereikt. Dan trek je het stuur naar je borst, duw je met je benen over het achterwiel en zet je ook de achterkant op hoogte. Al deze acties moeten goed gedoseerd en nauwkeurig getimed zijn. Dit is de kern van de zaak: alle acties gebeuren in een kwestie van seconden, en hoe hoger de bewegingsdynamiek, hoe groter het risico op verlies van controle.

Recordhoogspringer Timo Pritzel doet een beroep op geduld: “Probeer niets te forceren, anders neemt het risico op vallen toe. Zoek een sprongetje en oefen daar tot de beweging goed is.” Springaas Peter Henke adviseert een tafelsprong met een vlakke sprong. “Het is makkelijker voor je om een bunny hop te doen. Pas als het op zijn plek zit, durf je steilere sprongen te maken.”

Op deze manier wordt de grove vorm van de beweging de fijne vorm met groeiroutine. Dit wordt duidelijk als je professionals ziet springen. Op het eerste gezicht verschillen hun bewegingen niet van die van een hobbyfietser. Maar schijn bedriegt. Want bij de professionals komt de impuls precies op het juiste moment en is met het blote oog nauwelijks zichtbaar. Dit kan alleen worden bereikt door constante oefening. Ook rijtechniekexpert Herrmann is zich daarvan bewust: “Het vergt herhaling. Ik moet de afgelopen drie jaar 15.000 sprongen hebben gemaakt om mijn techniek te automatiseren en vooral om mijn hoofd leeg te maken.”

Gevraagd naar zijn ultieme zendtijdtip, antwoordde Rampage-veteraan Andrew Shandro: “Ontspan!” Het klinkt banaal, maar het bevat een basisvereiste: Je moet los in je hoofd zitten. Want alleen wie zelfverzekerd naar de sprong rolt, kan er ook resoluut vanaf springen. Dat ervaren we allemaal als we voor het eerst springroutes rijden in het bikepark. Bij de eerste run, zelfs op sprongen, haal je niet de landing en “cast” die je meestal doet. Een paar runs later daarentegen werkt het – ook al heb je bewust niets anders gedaan. “Ja”, spreekt springexpert Clemens Kaudela tegen, “je had niet de volledige inzet bij de eerste run. Maar je kunt er geen vaart uit halen, je kunt niet eens één procent aarzelen – anders verlies je zendtijd – en dat zal bepalen of je de landing haalt of niet.” Wat Kaudela hiermee bedoelt, is dat degenen die bang zijn op het beslissende moment aarzelen – vaak onbewust! Of erger nog: verkrampt. “Dead Sailor” is de naam van de gevreesde bevriezing in de lucht wanneer de motorrijder zo stijf verstijft dat hij niet meer in staat is om te reageren. De “dode zeeman” eindigt meestal met een val. En dit moet om vele redenen worden vermeden.

Niets vertraagt het leerproces zo veel als een val – en elke impact doet pijn: fysiek en mentaal. Je hoeft jezelf niet eens pijn te hebben gedaan. Het mentale trauma alleen blokkeert het hoofd en betekent in het ergste geval voor het leerproces: terug naar af. Coach Herrmann weet: “Het duurt een eeuwigheid voordat het zelfvertrouwen terug is en je er met volle vastberadenheid vanaf kunt springen.” Zijn tip: Verhoog langzaam en let op je vorm op de dag zelf.

We weten allemaal dat er van die magische dagen zijn waarop alles lijkt te lukken. Maar ook de slechte dagen, wanneer je de eerste meters vast komt te zitten met het pedaal en niets wil lukken. Het is dus verstandig om naar jezelf te luisteren en zulke “slechte dagen” te herkennen. Dan is het beter om een sprong over te slaan en nee te zeggen als je “het” niet voelt. Ook op sprongen die je op andere dagen al onder de knie hebt. En je moet je eigen vaardigheden kennen – afgezien van de vorm van de dag. Waar eindigt vaardigheid en begint roekeloosheid? De nok is vaak smal en gemakkelijk over het hoofd gezien in de hitte van het moment. “Nee kunnen zeggen hoort bij freeriden. Met lafheid heeft dat niets te maken, integendeel: een goede zelfevaluatie is de sleutel voor iedereen die deze sport lang wil beoefenen”, zegt rijtechniekexpert Herrmann.

Zodra je de basisvariant van het springen onder de knie hebt, durf je actief te springen. De technieken zijn vergelijkbaar , maar wanneer je met Popp springt, concentreer je je volledig op een actieve, krachtige start. Het geeft je de extra portie zendtijd die je later nodig hebt voor trucs.

Net als bij normaal springen, span je je vering voor door laag te gaan en je gewicht in de vering te duwen. Dit geeft je ook voldoende ruimte om krachtig naar buiten te bewegen. Zodra het voorwiel over de opstijgrand rolt, trek je het stuur stevig naar de borst toe. Deze beweging is vergelijkbaar met bunny hop. Hierdoor komt het voorwiel omhoog en schiet je omhoog.

2: Je duwt met je benen en duwt dynamisch weg over het achterwiel. Nu komt ook de achterkant omhoog. De acties zorgen ervoor dat je je uitstrekt en de fiets meeneemt. De ideale voorbereidende oefening voor deze opeenvolging van bewegingen is de bunny hop.

In de lucht duw je je lichaam over de fiets zodat de fiets uitlijnt en de wielen op ongeveer dezelfde hoogte vliegen. De fiets beschrijft de klassieke parabolische vlucht en je ervaart het nonchalante gevoel van gewichtloosheid aan de top. Zendtijd! Deze fase is belangrijk voor trick interludes en voelt verdomd geweldig.

Om te landen, duwt u de voorkant naar beneden en lijnt u deze uit met de landingshelling om tegelijkertijd op beide wielen te landen. Nogmaals, armen en benen bufferen de impact.

Fooi: Het actief opstijgen wordt geleerd door constant te oefenen. Het is een staaltje van kracht. Voel je daarom langzaam een weg naar een steeds dynamischer wordende sprong. Als je met volle kracht aan het stuur trekt, loop je het risico dat de fiets scheurt en in een gevaarlijke leunende positie komt.

FREERIDE: Stefan, je bent zelf een mountainbiker. Waarom krijgen sommige mensen zendtijd en anderen niet?

Stefan Siebert: Dat heeft met angst te maken. Ik ben het beste voorbeeld. Ik ben verscheurd tijdens het snowboarden, ik ben verscheurd tijdens het fietsen. En hoe meer lucht onder de banden, hoe groter de kans dat het opnieuw gebeurt. Deze angst remt en verstoort de volgorde van bewegingen om echt af te springen voor zendtijd.

Is het mogelijk om angst te overwinnen?

Dat is lastig. Want slechte ervaringen leiden tot het vermijden van zendtijd. In het bijzonder heb je meer kans om de sprong in te slikken dan jezelf uit te schieten. Dit is de klassieke hurkhouding, je hurkt als het ware in de lucht over de fiets in plaats van uit te reiken of weg te trekken, zoals het gezegde luidt.

Waarom zou je het niet anders doen?

Aan de ene kant omdat het hoofd dat niet wil, en aan de andere kant is er vaak een verkeerd bewegingspatroon ingebakken over een lange periode. Het is moeilijk om deze hersenblokkade te overwinnen, en het is net zo moeilijk om het verkeerde bewegingspatroon met het juiste te overschrijven. Om dit te doen, moet je jezelf herprogrammeren, en dat is bewezen moeilijker dan een beweging helemaal opnieuw leren.

Het is mogelijk om jezelf te herprogrammeren naar een nieuw bewegingspatroon. Maar alleen met veel moeite.

Hoe zou de inspanning er concreet uit kunnen zien?

Consistente training volgens de trainingsprincipes. Met andere woorden, begin met kleine sprongen die je kent, waar je je prettig bij voelt. Het is gemakkelijk om te beginnen, wil niet te veel. Zachte airbaglandingen zijn ook goed. Het gaat om het verkrijgen van veiligheid en zelfvertrouwen en het repeteren van de beweging.

Het is te doen. Dit zie je terug bij de kinderen die de hele dag op vuilplekken rondhangen en daardoor in snelle beweging leren. Sommige MTB-beginners maken na een hele korte tijd sprongen waar je alleen maar van kunt dromen, ook al mountainbike je zelf al veel langer. De crux: Welke hobby freerider is bereid om dagen, zelfs weken sprongen te oefenen? Meestal wil je plezier hebben, ga naar het fietspark en probeer daar alle paden uit in plaats van specifieke sprongen te trainen.

Je hebt 100 procent vastberadenheid nodig. Alleen wie zich met zijn armen en benen volledig in de sprong duwt, zal echt opstijgen. En meestal gaat er niets mis. Maar als je op het laatste moment aarzelt, al is het maar één procent – een korte opbrengst aan de spanning – verlies je zendtijd. In plaats daarvan wordt het een awkward-air, zoals ik het noem. Dus een sprong met een vreemde luchtstand, waar je op zijn best op de een of andere manier kunt landen. Mijn tip: volle vastberadenheid!

Als tiener was ik onder de indruk van BMX-racers die bijzonder hoog konden springen. Dat wilde ik ook leren en heb ik veel geoefend. De fascinatie van het hoogspringen is tot op de dag van vandaag ongebroken. Mijn airtime geheim is mijn BMX achtergrond. Toen heb ik geleerd om voor de sprong echt mijn knieën te buigen om sterk af te kunnen duwen. Mijn tip: begin langzamer en voer de bunny hop-beweging intensiever uit. En: Geduld! Je leert niet van de ene op de andere dag springen!

Het boost-effect bij het springen bestaat alleen als je er echt dynamisch vanaf springt. Hiervoor heb je de juiste timing nodig, maar vooral: de bunny hop beweging op de sprong. Velen hurken te ver naar achteren, zijn te aarzelend en voeren de opstijgbeweging niet goed uit. Daardoor gaat de sprong gewoon niet omhoog. Bij de sprong wordt besloten of er wel of geen zendtijd is. Meer snelheid helpt je ook niet echt.

“Dead Sailor” is de naam van de gevreesde bevriezing in de lucht wanneer de motorrijder
zodat hij niet meer in staat is om te reageren. Vijf pro’s onthullen hun geheim:

Eén woord: bunny-hop. Als je een hoge bunny hop kunt doen, heb je het ook makkelijk met de zendtijd. Dus: trek lekker op aan de voorkant en trek de achterkant achteraan. Als je deze reeks onderweg overzet, zal deze onvermijdelijk omhoog gaan. Als je consequent oefent, kun je het doen. Bekijk dan mijn boostvideo op YouTube, waar ik tips geef voor extra zendtijd!

Vergelijkingen maken ongelukkig. Ook bij het springen. Focus op jezelf en je vooruitgang. Mensen willen veel te veel in veel te weinig tijd. Ze worden gedreven door de media, door FREERIDE, Insta en alle bullshit. Maar zo werkt het niet.

Velen denken dat ze technologie kunnen vervangen door snelheid. Maar dit werkt maar in beperkte mate. Beter: File de actieve sprong, dan komt de zendtijd op een gegeven moment vanzelf. Stel je voor dat je vanuit een staande positie de lucht in springt. Dat moet je overbrengen op de fiets.

Oefenen, oefenen en nog eens oefenen – dat is mijn geheim van zendtijd. Er is geen kortere weg: je moet oefenen. Echt hoog springen is een kunst, en het komt niet gratis.

Springen met veel zendtijd is gUitdrukken. Je moet de vaardigheden hiervoor hard trainen voordat de sprong routine wordt. Mijn tip: ga niet te snel, wil te veel, want elke val gooit je terug – ver terug!