Gravelbikes in de test: 12 modellen in de allrounder-check

Je ziet ze in het bos, je ziet ze in de stad, je ziet ze ingepakt op reis, je ziet ze op landweggetjes, je ziet ze voor kantoortorens, je ziet ze op vakantie, je ziet ze overal – en terecht! Gravelbikes zijn niet alleen de fietstrend van de afgelopen jaren, afgezien van elektrische fietsen, maar ook het meest veelzijdige type fiets dat ooit heeft bestaan. We hebben er twaalf getest op deze veelzijdigheid en ontdekt hoeveel varianten er kunnen zijn voor het allrounder-type.

Terwijl de “Dropbar”, zoals het naar beneden gebogen racestuur op fietsen technisch correct wordt genoemd, vóór de pandemie slechts af en toe te zien was op navenant sportieve racefietsen, voelt het alsof elk tweede model momenteel met zo’n onderdeel de winkel verlaat. De lockdowns en de daarmee gepaard gaande golf van outdoor health hadden een enorm effect op de verkoopcijfers, vooral van sportievere fietsen. Het feit dat gravelbikes als winnaar uit deze trend naar voren kwamen, kwam voor sommige retailers als een verrassing, maar bij nadere analyse hadden zelfs hun voorgangers het potentieel om kaskrakers te worden.

Om de ontwikkeling van dit almachtige type fiets te kunnen doorlopen, heeft MYBIKE zich verzekerd van de uiterst competente ondersteuning van de wereldkampioen veldrijden van 1992, Mike Kluge. Deze discipline, die populair was in de jaren 1980 en 90, werd gehouden op bijna productiegerelateerde racefietsen, die bijna uitsluitend werden gekenmerkt door verschillende remmen, die op hun beurt het mogelijk maakten om profielbanden te monteren, zij het zeer smalle. Veel fietscarrières begonnen op vaak technisch veeleisende circuits met draagpassages. De exotische fietsen worden beschouwd als de voorouders van gravelbikes.

Lange tijd raakte de sport in de vergetelheid, wat onder meer te wijten was aan de nogal moeilijk te besturen motoren van vaste wegen en de vrijwel onbestaande remwerking in die tijd, crossveteraan Kluge noemt het materiaal destijds zelfs levensbedreigend voor amateurs. Pas met de uitvinding en release van schijfremmen door de wereldfederatie beleefde de sportieve offroad-rit een renaissance, eerst in crosswedstrijden, daarna ook onder hobbyrijders. Tegenwoordig komen veel van de beste wegprofessionals uit het veldrijden, zoals de discipline vroeger werd genoemd.

Pioniers realiseerden zich dat zo’n off-road racefiets de voordelen van verschillende werelden combineert, en dat is precies waarom het fietstype zo heftig de overhand heeft gehad en verschillende bloemen heeft voortgebracht. Vroeger waren crosscountry-eenwielers gemaakt van staal, tegenwoordig en in de test vinden we ook aluminium en zelfs meestal carbon gravelbikes. Het materiaal en de vorm van het frame hebben een vormende invloed op de rijeigenschappen, niet alleen op het gewicht, zoals Max Fetzer, ingenieur en productmanager bij Storck, ons vertelt.

In vergelijkbare buisvormen is carbon bijzonder stijf en licht, terwijl aanzienlijk dunnere buizen van aluminium en staal minimaal meer buigen – een nadeel bij hard sturen en accelereren, een voordeel op oneffen wegen en een nadeel op oneffen wegen.il de relatieve “zachtheid” in het frame dempt schokken van onderaf enigszins. Volgens Fetzer heeft de geometrie van het frame hier minstens zo’n grote invloed op als het materiaal.

In het testveld staan drie fietsen van staal, drie van aluminium en zes van carbon. Als exoot onder de exoten heeft de Bombtrack zelfs een verende voorvork, wat nogal ongebruikelijk is voor de doorgaans sportieve, platte gravelbikes. Expert Kluge is een zelfverklaarde carbonfan, maar geeft toe dat de zwaardere metalen wielen veel vergevingsgezinder zijn voor rijfouten – en ook nog een valpartij. Maar hij houdt ervan om door bochten te scheuren met de moderne, lichte, wendbare fietsen met hun steile balhoofdhoeken.

Hij had altijd zulke betrouwbare en veelzijdige varianten gewenst als in de proef tijdens veldrittijden. Hij is er ook van overtuigd dat de hydraulische schijfrem de kwantumsprong was op de gravelbike. Op dit moment kijkt hij uit naar steeds meer elektronische versnellingen, drie van de testfietsen zijn ermee uitgerust. En net als wij voelt de 61-jarige zich ook helemaal thuis op lange tochten op gravelbikes of MTB. Waarom en voor wie zo’n fiets een topmetgezel is op fietstochten en de weg naar het werk naast de offroad-rit, lees je in de individuele tests.

Voor de eerste meter werden de testfietsen onderzocht op montagestaat, uitrusting en slimme detailoplossingen in het ontwerp, gemeten en gewogen en afgesteld op de testers.

Ongeveer 15 km lang bos- en weidecircuit, inclusief stevige grind- en bospaden, vochtige passages en singletrails met krappe bochten en korte, scherpe beklimmingen en afdalingen.

Op ten minste twee “thuisroutes” bewezen de fietsen hun urban jungle-kwaliteiten in de zin van hoe dynamisch ze reageren op acceleraties en abrupte manoeuvres, waaronder korte crosscountry-ritten op hoge snelheid en een parcours met gestandaardiseerde tassen (2 + 4 kg).

Omdat niet alle kenmerken van zo’n variabele fiets in de conclusie passen, hebben we grafisch veel vastgelegd (grafieken voor het gebruiksgebied en de zitpositie, zie bijvoorbeeld hieronder). De rijpositieschaal is specifiek voor gravelbikes, dus niet vergelijkbaar met trekkingfietsen. Het staafdiagram met betrekking tot de mogelijke toepassingen houdt rekening met uitrusting en hantering, maar ook met “zachte feiten” zoals het risico van diefstal, snelle verwijdering en installatie van de wielen of eventuele extra uitrusting.

Gravel staat voor de offroad-kwaliteiten van rijpositie, handling en uitrusting, Sport/Road voor stijfheid en dynamiek en aerodynamische vaardigheden, alledaags/in de stad voor de lichtst mogelijke bediening, gematigde rijpositie en gevoeligheid van de onderdelen. De Tour/Travel-classificatie beloont rijcomfort, bagagebevestigingsmogelijkheden, robuustheid en de meest variabele uitrusting die mogelijk is voor alle denkbare situaties tijdens het reizen.

De afbeelding met het dradenkruis aan de linkerkant is bedoeld om een eerste snelle classificatie te geven van hoe het wiel is uitgelijnd. Op de X-as hebben we soepelheid en wendbaarheid tegenover elkaar gezet, dit keer als een gebied omdat de wielen in zulke verschillende situaties zijn getest. De Y-as geeft aan of de uitrusting inclusief de frameset meer is ontworpen voor sportief gebruik, meer in de richting van comfortabel en praktisch gebruik of variabel. Let op: Veel fabrikanten bieden opties of complete bouwpakketten aan, maar in principe werd alleen de testfiets beoordeeld zoals geleverd.