Ertsgebergte: 3 top MTB-tochten op de Fichtelberg

Het kuuroord Oberwiesenthal ligt net onder de 1215 meter hoge Fichtelberg, de op één na hoogste berg van het Ertsgebergte. Het Ertsgebergte zelf ligt in het oosten van Saksen en vormt de natuurlijke grens tussen Duitsland en Tsjechië. Door platentektoniek – de ene plaat onder de andere geduwd en afgebroken na overeenkomstige opheffing – ontstond de opvallende topografie van het middelgebergte: het stijgt zachtjes vanuit het noorden (Duitse kant) en breekt steil af aan de zuidkant. Dit resulteert in een hoogteverschil van 1000 meter aan Tsjechische zijde van de 1244 meter hoge Klínovec, de hoogste berg in het Ertsgebergte, tot aan de rivier de Eger.

Het padennetwerk op deze zuidflank is enorm en grotendeels enduro-gebied. Met de opening van het Rabenberg Trail Center in 2013 en de Stoneman Miriquidis in 2014 is het mountainbiken in de regio met grote sprongen vooruitgegaan. In de jaren die volgden, werden op de Keilberg en Pleßberg, vooral aan de Tsjechische kant, trailparks aangelegd. In het Ertsgebergte ligt de focus op het delen van paden. De paden rond Oberwiesenthal zelf worden aangelegd en onderhouden door de lokale gemeenschap. Dit zijn onze drie tourfavorieten:

• Lengte: 19,5 km
• Bergopwaarts: 528 m
• Duur: 2 uur
• Moeilijkheidsgraad: gemiddeld

Vanaf de parkeerplaats van het hotel op bijna 1000 meter hoogte leiden de eerste kilometers vlak over brede grindpaden naar de Bärenfanghütte en langs de Stümpelbruch. Van daaruit gaat het met hoge snelheid bergafwaarts naar de berghut bij het toeristentreintje, waar het idyllische pad parallel loopt aan de route van de historische Fichtelbergbahn. Voorbij het treinstation Vierenstraße in Neudorf gaat het pad weer het bos in. Nu gaat de route gestaag bergopwaarts over bospaden tot – een paar meter na de berghut Gifthüttenstraße – een kort singlepad uitspuugt over zachte bosgrond bij de Zwarte Vijver. Vergeet je zwembroek niet op warme dagen! Met de kruising met het ruiterpad veranderen de kenmerken van het pad voor een korte tijd: de helling neemt aanzienlijk toe en de grond wordt stenig en ruwer. Als je van kort en krachtig houdt, kun je verder langs de steile Reitsteig – nu op een zachtere ondergrond – naar de Fichtelberg. Anders leidt het pad met een lichte helling via de Hirschfalzstraße en de Osthangweg over grind naar de 1215 meter hoge top. Het hoogste punt van de dag wordt bereikt en beloond met een geweldig 360-graden panorama. De laatste, adrenalinerijke afdaling over de Scheißhaus-route leidt uiteindelijk terug naar het startpunt van de tocht. Geheime tip van Alex voor downhill-goden: Sla na de betonnen buis rechtsaf de singletrail in met dikke wortels en trappen – niet alleen de remmen gloeien hier, maar ook de onderarmen!

Beginpunt: De partij van het parkeren Hotel/Restaurant Jens Weißflog, boven Oberwiesenthal

Hoogtepunten: Het 360-graden panorama op de Fichtelberg, een duik in de Zwarte Vijver en de uitdagende Scheißhaus-route.

Belangrijkste punten: Voor de ruig rijdende trailhelling heb je bite nodig, voor de insider trail een rijk chassis.

• Lengte: 50,5 km
• Bergopwaarts: 1588 m
• Duur: 4,5 uur
• Moeilijkheidsgraad: gemiddeld

Vanaf Prijut12 gaat het bergafwaarts en direct de grens over naar Tsjechië. Ga verder over weelderige groene bloemenweiden naar het verwoeste dorp Königsmühle. Daar duikt het pad het gemengde bos in en slingert zich een weg over zachte grond langs historische kalkovens uit de 18e eeuw, waar je tegen een kleine vergoeding op basis van vertrouwen kunt genieten van een frisdrank. Daarna wacht een lange afdaling, die leidt naar de route van de oude MTB-klassieker Pürstein-Giro op de laatste meters diepte. Let op, het gladde grind van vuistgrote basaltstenen richting Pürstein vereist het hele spectrum van rijvaardigheid. Bodem iIn Pürstein is conditie weer vereist: de klim strekt zich 800 meter uit tot aan de top van Klínovec. Eerst over asfalt, later over grind en grove grond tot het hoogste punt van het Ertsgebergte (1244 m). Hier wacht het Klínovec Trail Park. De paden Baron en Rubin slingeren naar het dalstation met kleine, altijd berijdbare sprongen en bermen. Je zou gemakkelijk de stoeltjeslift terug naar boven kunnen nemen, maar er zijn nog bijna 500 hoogtemeters tot aan de Kleiner Fichtelberg op de volgende zeven kilometer, voordat je terug naar beneden vliegt naar Prijut12 over geblokkeerd terrein op de mooiste singletrail-manier voor de bekronende finale.

Beginpunt: De tour begint bij de legendarische bar Prijut12 in Oberwiesenthal.

Hoogtepunten: Zeker de paden op de Klínovec. Vijf lange afdalingen van gemakkelijk tot moeilijk wachten hier op je. Als je weer naar boven wilt: De enkele rit in de stoeltjeslift kost ongeveer 8,50 euro.

Belangrijkste punten: Aan het einde van de eerste lange afdaling ligt een stuk met zeer grof puin op de loer. Zwaaiend alarm!

Reflectie: Op de top van Klínovec en Prijut12

• Lengte: 50,6 km
• Bergopwaarts: 1536 m
• Duur: 5 uur
• Moeilijkheidsgraad: gemiddeld-moeilijk

Op de rolskibaan van de wintersportprofessionals leidt het pad aanvankelijk golvend door het bos langs kleurrijk houtsnijwerk van Tsjechische sprookjesfiguren. Op de Jens Weißflog-tocht gaat het pad achter een bushokje scherp over in een 2,5 km lang wortelpad langs een vlotterssloot. Wacht even, elk chassis wordt hier op de proef gesteld! Goed geschud volgt u de Ski-Magistrale, het hoofdpad over de bergkam dat door de uitgestrektheid van het Ertsgebergte naar het Vogtland leidt. De laatste meters naar de Pleßberg klimmen over een bospad langs sculpturen van Tsjechische legendes. Na een stop bij de traditionele keuken is concentratie vereist! De Niki-Trail (rode route, #2) is meer voor de gevorderden: over snelle bermen, kleine sprongen en grote tafels schiet je al snel in een trailtrance. Opnieuw? Bij het dalstation zou er de liftoptie zijn, voordat de tocht nu 150 meter steil naar het punt gaat. Daarachter wacht de golvende Stoneman-route op je naar Jáchymov en uiteindelijk de laatste lange klim op de Keilberg. Voorbij het middenstation rijd je eerst bergopwaarts over los grind evenwijdig aan de afdaling en steek je de skipistes steeds weer over. Op de Fichtelberg slaat u bij de bobsleebaan (oranje markering) de nieuw aangelegde singletrail in en geniet u van de laatste meters diepte naar Oberwiesenthal.

Beginpunt: Kabelbaan Fichtelberg, Oberwiesenthal

Hoogtepunten: Alle loipes, vooral die op de Pleßberg, moeilijkheidsgraad vrij te kiezen en dankzij de lift meerdere keren mogelijk.

Belangrijkste punten: Op het wortelpad van de Jens Weißflog-tocht en de paden op de Pleßberg heb je een moedige rijtechniek nodig.

Reflectie: Stop zeker in Boží Dar bij de Cervený vlk-brouwerij. Tip: Gistknoedels gevuld met ribvlees, geserveerd met de pro bierplank.

De GPS-gegevens van de drie Ertsgebergtetochten kunt u hier gratis downloaden.

Oberwiesenthal is het beste te bereiken met de auto en ligt op ongeveer een uur van de snelweg. Reistijd vanaf München ca. 4 uur via Tsjechië, vanaf Hamburg ca. 6 uur, vanaf Düsseldorf ca. 6,5 uur. Reizen met de trein is mogelijk, maar niet aan te raden, omdat het omslachtig en tijdrovend is.

Als je op zoek bent naar een eenvoudig hostel of wilt kamperen, dan is het Waldeck een goede keuze. Prijzen: vanaf 15 euro per persoon en bed in de slaapzaal, in je eigen slaapzak; Kamers vanaf 50 euro per persoon (elke extra persoon 10 euro per nacht). Womo-Stellplatz Waldeck-Oberwiesenthal vanaf 25 euro vanaf 25 euro.

Het K1 Sporthotel bevindt zich in het middelste prijssegment. Van het ontbijtbuffett tot de power snack voor tussendoor, alles is ontworpen voor sporters. Naast het verhuurstation voor fietsen en e-bikes is er ook een bikewash. Kamers vanaf 40 euro per persoon per nacht.

Als u uzelf na de tour wilt trakteren op wellness, moet u inchecken in Hotel Jens Weißflog. Een ruime spa zorgt voor ontspanning. E-bike verhuur: vanaf 30 euro per dag. De kamers (met handtekeningenkaart) zijn vernoemd naar skischansspringlocaties. Het voormalige schansspringicoon Jens Weißflog is alomtegenwoordig: van kartonnen uitsparingen bij de ingang tot sleutelhangers. jens-weissflog.de

Het Trailpark Klínovec heeft een pumptrack en drie tracks van verschillende lengtes: Azur 10 km (gemakkelijk), Rubin 8 km (gemiddeld) en Baron 6 km (moeilijk). Prijzen: Dagkaart lift ca. 30 euro per persoon.

Het Trailpark Kanton Plesivec heeft ook drie routes: blauw (gemakkelijk; ca. 5 km), rood (gemiddeld; ca. 4 km) en zwart (moeilijk; ca. 1 km). Prijzen: Dagkaart lift ca. 14/26 Euro per persoon (kind/volwassene). Enkeltje vanaf ongeveer 4/6 euro per persoon.

Het Trailcenter Rabenberg ligt op ongeveer 30 minuten rijden met de auto. Verschillende routes met verschillende lengtes en moeilijkheidsgraden. Prijzen: Dagkaart 10 euro, trailcenter-rabenberg.de

Priyut12: In de rustieke blokhut bij de Fichtelberg-kabelbaan is het een komen en gaan van de fietsers. Insidertips voor fietsen zijn gratis inbegrepen. Anders wordt hier heerlijk eten geserveerd met coole muziek. Probeer zeker de bergkaasknoedels! De naam is overigens afgeleid van de berghut Prijut11 op Elbrus.

Cervený vlk Brouwerij: De onlangs gerestaureerde brouwerij in Boží Dar ligt net over de grens aan de Tsjechische kant. Het menu is klein maar fijn. Tip: Gistknoedels met geplukt ribvlees en een halve meter bier met vijf verschillende soorten van elk 100 ml.

Stoneman Miriquidi: Alle trailparken zijn met elkaar verbonden door de Stoneman Miriquidi. De grensoverschrijdende route is overal bewegwijzerd en loopt over negen bergtoppen, in totaal 162 kilometer en 4400 hoogtemeters. Informatie: www.stoneman-miriquidi.com

Fichtelbergbahn: De historische smalspoorstoomtrein rijdt meerdere keren per dag tussen Crzahl en Oberwiesenthal en overbrugt bijna 250 meter hoogte over een afstand van ongeveer 17 kilometer. Bijzonder spannend: de oversteek van het Hüttenbachviaduct, een 110 meter lange en 23 meter hoge stalen vakwerkbrug. Het is ook mogelijk om fietsen mee te nemen.

“IJzeren Varken” – het was duidelijk dat zijn vrienden hem niet voor niets zo noemden. Ook al stelde hij zich eerder aan ons voor als Alex, chef-kok bij Prijut12 van beroep en onze gids vandaag. Maar als hij op de klok kijkt, breekt hij plotseling het informele kennismakingsgesprek af: “Kom op, laten we gaan, we moeten opschieten!”

Zonder verdere uitleg racet hij met ons mee over een breed bospad alsof hij bij het debuut is neergestoken. Maar dan, slechts tien minuten later, abrupt in een slakkengang vallen in een vlakke passage. Ik ben nog steeds de tranen aan het drogen die de wind uit mijn ogen heeft geduwd, als er van achteren een schril gefluit klinkt. Gevolgd door een stampen. Nu zie ik ook de rails parallel aan ons pad en een zwart monster: met een oorverdovend gebrul stampt, sist en rookt de historische Fichtelbergbahn naar ons toe, langs ons heen – en dan is hij weer weg. Als begroeting druppelen er een paar roetdeeltjes op onze fietsbril. “Oef, net op tijd!” Alex grijnst tevreden omdat zijn schema is gelukt. Daarna vervolgen we onze eerste tocht in het Ertsgebergte, nu in een amusementstempo.

Nee, het heeft niets te maken met de Fichtelbergbahn zelf. De bijnaam “IJzeren Varken” kreeg hij van zijn vrienden nadat hij twee keer 620 kilometer non-stop naar Kaap Arkona op Rügen had gefietst. “Met maar één vrije dag ertussen”, voegt zijn maatje Torsten er hoofdschuddend aan toed. De geur van de stoom van de locomotief hangt nog steeds in de varens als we steeds weer van de bosweg afbuigen naar kleine wortelpaden, die ons uiteindelijk uitspugen bij de Zwarte Vijver. “Op warme zomerdagen is dit de badplaats van de lokale bevolking, maar …”, Alex maakt de temperatuurweergave voor mannen met zijn duim en wijsvinger – oké, dus laten we verder gaan.

“De afgelopen jaren is er veel gebeurd in de regio op het gebied van mountainbiken. Sinds de opening van de Stoneman Miriquidi in 2014 trekken elk jaar duizenden motorrijders naar het Ertsgebergte. Zelfs uit het buitenland!” legt Alex uit terwijl we op een ontspannen helling door het sparrenbos trappen. Maar zijn stem verstomt abrupt als Torsten de scepter overneemt en zijn favoriete klim naar de Fichtelberg maakt: op vochtige rotsen en modderige bosgrond kneden we nu het steile ruiterpad naar de top. Inspanningen waarvoor de Fichtelberg ons vandaag helaas slechts 80 procent beloont, want op goede dagen zou het 360-graden panorama vanaf hier zelfs tot aan het Monument voor de Volkerenslag in Leipzig reiken. Het wazige grijs waar we op dit moment naar kijken, kondigt daarentegen een op handen zijnde weersverandering aan, mompelt Torsten. “Lekker sh…!”, denk ik hardop en Alex moet lachen: “Een passende overgang naar het geplande vertrek. Volg me naar het shithouse-pad!” Terwijl de neerwaartse kracht van een brede skipiste nog steeds aan ons trekt, laten Alex en Torsten plotseling het anker vallen, slaan een haak en draad tussen twee sparren in een pad dat barst van de wortels, trappen en krappe haarspeldbochten. Als we bijna een houten hut passeren, roept Torsten over zijn schouder: “De naamgever van het pad: het bijgebouw van de boswachter!” Terug op de parkeerplaats en maximaal door elkaar geschud, gloeien niet alleen mijn remschijven, maar ook mijn onderarmen voelen aan alsof ze op het punt staan in vlammen op te gaan. “Niet slecht, hè?”, grijnst Alex vrolijk naar me.

’s Avonds verruilt Alex zijn trui voor zijn koksschort en vormt hij in de keuken bergkaasknoedels, terwijl we in het restaurant Philipp Heinrich ontmoeten, de eigenaar van de blokhut Prijut12 en chauffeur van de mountainbikeregio Ertsgebergte: Zijn vader Lutz opende hier in 1993 de eerste verhuurwinkel met Alpinestars-fietsen en organiseerde in hetzelfde jaar de eerste Saksische downhillkampioenschappen. “We hebben toen een deel van de Himmelsleiter, de noordelijke helling van de Fichtelberg, uitgemaaid en afgebakend met fladderband. En daar gingen we!” meldt Philipp, die zelf via zijn in Leipzig gevestigde bedrijf absolutGPS stevig in de fietsindustrie is gegroeid en onder meer verantwoordelijk was voor de internationale marketing van de Stoneman Challenge. “Bier?” vraagt Philipp, maar wacht niet eens op het antwoord en zet twee flessen Specht op tafel. “Voor elk bier doneren zowel de brouwer als de Prijut12 elk vijf procent van de opbrengst aan de aanleg van het parcours op de Fichtelberg”, legt hij trots uit. Het is een erezaak dat we de hele avond geen water bestellen.

Het feit dat we het iets te goed bedoelden, voelen we de volgende ochtend. Later dan gepland en met een licht gebrul in ons hoofd volgen we onze gidsen over de Tsjechische grens richting Plešivec. We hebben de volledige reis van 20 kilometer en de klim naar de top nodig totdat ons hoofd weer helder is en we waarderen wat er voor onze vorken ligt: het schopwerk van Michal Prokop. De voormalige professionele fourcrosser mocht zich vereeuwigen met zijn trailhandtekening op de Pleßberg. Ruw en zanderig, het draait hier allemaal: steile stenen platen en rotsachtige rotstuinpassages vragen alles van de bestuurder en het chassis. Op de grotendeels natuurlijke paden vermaken vooral gevorderde wandelaars zich uit. “Morgen gaan we naar het mekka van de flowtrail op Klínovec”, legt Torsten uit, terwijl hij met zijn arm wijst naar een uitkijkpunt over de Scandinavisch aandoende zee van bossen onder ons in het noordoosten. Beneden in Pstruží passeren we het dalstation van de stoeltjeslift, die in de zomer bijna evenveel gasten heeft als in de winter. Maar helaas wuift Torsten het weg: geen tijd meer voor een tweede afdaling. Er wacht ons nog een flinke lange klim naar de krachtmeting op de Fichtelberg.

Daarvoor stuurde Philipp ons de coördinaten van zijn nieuwe E-Line trail op onze mobiele telefoon – een voorbode van het nieuwe bikepark Fichtelberg-Sehmatal. Wat een finish! Met een grote grijns, maar behoorlijk uitgehongerd, rollen we voor Prijut12 uit. Deze keer serveert Alex ons een Russische solyanka in zijn fietstrui, en we durven na deze lange dag weer een afterride woodpecker te doen. Maar zodra we de lepels aan de kant hebben gelegd, klinkt dit fluitje weer schril in het oor. Nee, deze keer draai ik me niet om, want ik weet wat ons te wachten staat: de modelspoorbaan, die zijn ronde doet in Prijut12 en zorgt voor de levering van de “korte”.