De wind blaast de dekzeilen om onze oren. “Hou je vast aan de tentstok!” Henna laat de hengel gewoon vallen en werpt zich op haar vliegende donsjack. Niemand zag het onweer aankomen. Maar 20 minuten later, zonder echt nat te worden, zitten we in onze tenten. Dat lukte tenminste. Buiten, voor een paar minuten, vergaat de wereld. De bliksem wordt onmiddellijk beantwoord met donder en de regen klettert nog luider op de tent. “Trekken fietsen eigenlijk bliksem aan?”, roept Fabi vanuit de naastgelegen tent. Maar zo snel als de storm is opgestoken, zo snel is hij weer voorbij. Toch moeten we erover nadenken. Het is tenslotte pas dag 1 van ons avontuur. Wie weet hoe vaak en hevig de onweersbuien in de Grote Kaukasus meestal uitpakken. Zelfs onze geplande route ziet er allesbehalve comfortabel uit. We willen het Tusheti National Park in het noorden van Georgië doorkruisen. Van oost naar west in zeven dagen. Een route die dicht bij de Russische grens loopt, dicht bij Kazbek (5047 m) en waarvoor het tien dagen te voet duurt. We willen het geheel in zeven dagen doen met fietsen, complete kampeeruitrusting en droogvoer.
Dat moet best te doen zijn, legde ik een paar weken geleden aan mijn strijdmakkers Henna, Fabi en Moritz uit bij een biertje in een bar in Innsbruck. Want ik ken de regio met zijn ongelooflijk uitgestrekte landschap al van een paar skitochten. Maar als we op de ochtend van de tweede dag op weg zijn naar de Chaukhi-pas, weet ik het niet meer zeker. We zijn al twee uur aan het duwen en sjouwen, autorijden is uit den boze. Het pad is te steil, te ruw en hoe dichter we bij de bergkam komen, hoe harder het waait. Als we op 3338 meter hoogte eindelijk de fietsen van onze schouders gooien, roept het uitzicht op onze eerste afdaling geen hoera op. Hoewel er aan de rechterkant uitzicht is op een gletsjer, schuifelt het pad van plat puingesteente op een nogal avontuurlijke manier langs de rand van de helling. De kou laat ons ook niet bepaald soepel in het zadel stappen. Maar dat verandert snel omdat we in elke haarspeldbocht het achterwiel moeten optillen. Net als we een ritme hebben gevonden, vertraagt een tegemoetkomende, zwaar beladen paardentocht ons. We moeten ons tegen de helling drukken zodat de cavaleriecolonne kan passeren.
Ik zou doodsbang zijn om op zo’n onbeschut pad op een paard te zitten, Moritz kan niet geloven wat hij ziet.
Daarna richten we onze aandacht weer op onze steeds vloeiender wordende afdaling. Helaas missen we een belangrijke bocht naar links vanwege het pure rijplezier – en het pad dat het GPS-apparaat als alternatief voorstelt, bestaat in werkelijkheid niet. Dus sjokken we ’s middags urenlang door kniehoog gras tegen striemende regen in. Op een gegeven moment zijn we zo doorweekt en bevroren dat we liever een accommodatie huren. Er staat al een helikopter voor de deur geparkeerd.
Binnen is de bemanning van de helikopter net klaar met eten. De eerste fles Chacha cirkelt over de tafel en de inhoud van 60 procent zorgt ervoor dat het geluidsniveau in de kamer snel stijgt. Later brult Moritz mee met een paar Georgische liedjes, alle anderen gaan na het eten naar bed. Maar zodra het laatste gezang van de helikopterpiloten is weggeëbd, slaat de eerste herdershond buiten toe. Fabi tikt op zijn mobiele telefoon: “Moah, 3:22 a.m….” en draait zich weer om in zijn deken.
Twee reusachtige herdershonden zetten de achtervolging in
Moe rollen we de volgende ochtend weg en missen we weer de eerste splitsing. Dus schieten we in nog steeds ijzige temperaturen over de grindweg, als vlak achter ons plotseling twee enorme herdershonden uit de struiken breken en de achtervolging inzetten. Een van de blaffende snuiten komt zo dicht bij mijn kalf dat ik zijn adem kan voelen. Henna heeft haar achterwiel meerdere keren geblokkeerd en de kolossen laten ons los. “Wauw, je hebt geen espresso meer nodig om wakker te worden”, hoest ze opgelucht. Onze eerste beklimming van de dag is over een weg die waarschijnlijk onlangs door een storm is mishandeld. We rijden om gaten ter grootte van auto’s, soms wordt de helft van de route weggespoeld. Des te verrassender als plotseling een Sovjet-kiepwagen ons van achteren inhaalt. We zien de bestuurder niet alleen door het raam, maar ook door de vuistgrote roestgaten in de deuren. En omdat hij me zo vriendelijk begroet, houd ik in een reflex de dhow vastmannen. Het opgelapte stalen voertuig stopt met een oorverdovend gekrijs. Niet erg betrouwbaar, maar als we op de laadruimte springen, besparen we onszelf minstens 1000 meter hoogte. We besluiten de helmen op te laten. Al was het maar omdat we denderen over hobbels die ons bijna over de roestige reling gooien. De chauffeur stopt drie keer op deze route, stapt uit met een emmer, vult deze in een beekje en gooit het water in de radiator. De man grijnst en dan flitst er een gouden tand in zijn onderkaak. Vrijstaand als de top van de berg Kazbek.
De roestige kiepwagen maakt niet echt vertrouwenwekkende geluiden. Maar het helpt om 1000 meter hoogte te besparen.
Twee dagen later cirkelen mijn gedachten ergens tussen Khachapuri en Khinkali. Dus tussen flatbread met kaas in het midden en Georgische dumplings met vleesvulling. Dat is wat je denkt als je de fiets urenlang hebt gedragen en je buik al lang achter in je knieën hangt. Vandaag moeten we naar de Atsunta Pass, het hoogste punt van de hele tour op 3539 meter. Dus 2000 meter hoogte meenemen, soms ook duwen. Daarmee komen we bij een soort grenspost. We zetten onze fietsen op het gras en moeten verschillende pasjes tekenen. Na afloop willen twee soldaten met aanvalsgeweren weten wat voor witte vloeistof er uit Fabi’s achterband druipt. Terwijl we de band aan het repareren zijn, maakt een van de soldaten met mijn fiets een ritje over het weiland. Dit alles kost natuurlijk tijd en dus is er vandaag niet genoeg daglicht voor de pas. We komen in ieder geval bij een holte in de grashelling, waar de tenten goed kunnen worden opgezet. Er is ook tijd om bubbels te verzorgen, kleding op te hangen en het avondeten te koken. Vandaag hebben we linzencurry uit de verpakking en een blik goed bereisde sardientjes voordat de snel dalende temperaturen ons bang maken in onze slaapzakken. Onze kampeerplek ligt ruim boven de 3000 meter hoogte, waarschijnlijk krijgen we ’s nachts vorst. Ik hoor nog steeds stinkende sokken uit de tent worden gegooid vanuit de buurtent en vallen dan meteen in slaap.
“Al twee dagen gaat het praktisch alleen maar bergafwaarts”, zegt Fabi de volgende ochtend, terwijl hij in zijn koffie roert, die slechts schoorvoetend oplost in het lauwe water. Georgië, het land waar afdalingen niet in dieptemeters worden aangegeven, maar in dagetappes. Het is net na het middaguur als we eindelijk onze fietsen naar het hoogste punt van de Atsunta Pass duwen. De uitgestrektheid van de Kaukasus strekt zich in alle richtingen uit, maar de blik blijft hangen op de torenhoge, witte Kazbeekse piek. “Achter de reus begint Rusland”, leest Henna voor op de kaart. We zijn net onze tassen aan het vastsjorren voor de lange afdaling als we een groep gravelbikers ontdekken die zich vanaf de andere kant een weg omhoog vechten, zwaar bepakt. Je fietsen vijf stappen dragen, twee stappen duwen. Nieuwsgierig denderen we op het hoogalpiene pad naar hen toe: het zijn een Fin, twee Oostenrijkers, een Duitser, twee Russen en een Oekraïner. Ook zij brachten twee dagen door met sjouwen en duwen. Hun fietsen zijn natuurlijk lichter, maar ik ben bang dat ze er zelfs in de afdalingen niet veel plezier aan zullen beleven.
Verraderlijk: de paden diep in de grasmat gevreten
Voor ons daarentegen beginnen nu de twee mooiste dagen van de reis: het pad beweegt zich eerst in brede bochten door een enorm puinveld en we moeten veel afstand houden om niet te stikken in de stofpluim van de persoon voor ons. Dan ontspruit er weer groen uit de grond en buigen we in brede stralen door grasflanken. Waar de helling steiler daalt, zijn de haarspeldbochten soms smal. Of het pad is zo diep in de grasmat gevreten dat we vast komen te zitten met de pedalen. Maar in deze bergweiden val je zachtjes. Meerdere keren moeten we door middelhoog, ijskoud rivierwater waden en ook weer bergopwaarts trappen. Maar we hoeven niet te pushen tot we de finish in Omalo bereiken, godzijdank.
Info Georgië per MTB
De omgeving: Het Tusheti National Park ligt in het Georgische deel van de Grote Kaukasus, dat tot 5642 meter hoog is. De boomloze met gras begroeide flanken zijn steil en toegankelijk met slechts een paar wegen en paden. Accommodatie is alleen te vinden langs de toeristische routes. Als je met de fiets oversteekt, moet je daarom een tent en eten bij je hebben. Maar natuurlijk, hoe meer bagage, hoe zwaarder de lange beklimmingen op vaak onberijdbaar steile en geblokkeerde paden.
Rondleidingen: Met een gids, geboekte accommodatie, eten en een shuttlevoertuig kan de tour door het Tusheti National Park veel gemakkelijker worden gemaakt. Bijvoorbeeld te boeken bij www.flatsucks.at
Beste tijd om te touren: In de zomer wordt het erg heet in de laaglanden van Georgië, maar zelfs in juli waait er ijzige wind op de meer dan 3000 meter hoge passen in de Grote Kaukasus. Je moet oppassen voor de onweersbuien, die hier vaak stormachtig zijn. Met hoeveelheden regen die niet alleen wegen wegspoelen, maar ook modderstromen kunnen veroorzaken. Dit kan erg gevaarlijk zijn in canyons.
